Ulu Öndər Heydər Əliyevin yenidən hakimiyyətə qayıdışından sonra din sahəsində gərginliyin azaldıldması, dini vəziyyət yaxşılaşdırılması, dövlət-din münasibətlərinin tənzimlənməsi və radikal qruplaşmaların fəaliyyətinin qarşısının alınması istiqamətində ölkəmizdə mühüm işlərin həyata keçirildi, milli-mənəvi, dini dəyərlərin qorunmasına xüsusi önəm verild.
Dünyanın bir çox ölkələrində dini, siyasi qarşıdurmaların və iğtişaşların hökm sürdüyü bir zamanda Azərbaycanın Prezidenti cənab İlham Əliyevin tolerant, multikultural və həmrəylik dəyərlərinin təbliği istiqamətində həyata keçirdiyi məqsədyönlü siyasət nəticəsində ölkəmizdə tolerantlığın yüksək səviyyədə olması, dindarların öz dini etiqadlarını azad şəkildə gerçəkləşdirməsi, dini qurumların fəaliyyətində problemlərin olmamasını, qədim məscid və digər ibadət evlərinin əsaslı bərpa edilərək, yenilərinin inşasını, din xadimlərinə diqqət və qayğının göstərilməsinib Azərbaycanın artıq dünyanın multikulturalizm, tolerantlıq, dözümlülük, humanitar əməkdaşlıq mərkəzinə çevrildiyinin göstəricisi kimi səciyyələndirib.
Ölkəmizdə dini durum sabitdir, “Dini etiqad azadlığı haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun icrasının, eyni zamanda, vətəndaşların dini etiqad, vicdan azadlığının maneəsiz təmini, cəmiyyətin dini-mənəvi ehtiyaclarına son dərəcə diqqət və qayğı ilə yanaşılması, dövlət-din münasibətlərinin tarixi milli ənənəyə və müasir hüquqi prinsiplərə uyğun olaraq tənzimlənməsi, dini-mənəvi, əxlaqi-etik dəyərlərin təbliğ və təşviq edilməsi, qeyri-ənənəvi təriqətlərin zərərli təbliğatının qarşısının alınması, milli-mənəvi dəyərlərin, tolerantlıq mühitinin qorunub saxlanılması istiqamətində, həmçinin dini radikalizm və ekstremizmə qarşı zəruri olan bütün tədbirlər həyata keçirilib.
Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi milli-mənəvi dəyərlərimizin təbliği, tolerant və multikultural ənənələrimizin təşviqi, ölkədəki dövlət-din münasibətlərinin yüksək səviyyədə tənzimlənməsi, vətəndaşlarımızın, xüsusilə gənclərin zərərli dini cərəyanların təsiri altına düşməsinin, o cümlədən din adı altında milli və dövlət maraqlarımıza zidd ideoloji təlimlərin yayılmasının qarşısının alınması məqsədilə müvafiq dövlət qurumları ilə birgə hazırlanan Tədbirlər Planının həyata keçirilməsi, dini maarifləndirmə sahəsində tədbirlərin təşkil edilməsi istiqamətində fəaliyyətini davam etdirir, aidiyyəti qurumlarla birlikdə maarifləndirici tədbirlər həyata keçirilir.
Dünyada dini zəmində qlobal təhlükəsizlik problemlərinin getdikcə artdığını nəzərə alaraq, bəzi xarici dövlətlərin təsiri altında olan siyasi və dini dairələrin din pərdəsi altında ölkəmizin dini mühitinə müdaxilə cəhdlərinin qarşısının alınması, ən əsası, dindar kontingentin islam dünyasında gedən mürəkkəb və təhlükəli proseslərdən sığortalanması, o cümlədən radikal dini cərəyanlarla mübarizədə effektivliyin təmin olunması üçün aidiyyəti hüquq-mühafizə, icra və digər dövlət qurumları ilə birgə aparılan kompleks işlər davam etdirilir, eyni zamanda ölkəmizdə radikal yönümlü təriqətlər, sektalar, müxtəlif icmalar və ayrı-ayrı şəxslər tərəfindən dini ayrı-seçkilik, ədavət salınması, dözümsüzlük ideyalarının yayılması, ictimai-siyasi sabitliyin pozulması kimi halların baş verməməsi istiqamətində mütəmadi olaraq aidiyyəti qurumlarla əlaqəli şəkildə ciddi tədbirlər görülür.
Öz məqsədlərinə çatmaq üçün dindən sui-istifadə edərək radikal qruplar yaratmaq, ekstremist çağırışlar etmək bütün dünya üçün təhlükəlidir. Bütün dinlər insanları daim sülhə, ədalətə, haqqa çağırır, dini radikalizm və ekstremizmə qarşı mübarizən bəşəri xarakter daşıyır.
Dinin siyasiləşdirildiyi və müəyyən qrupların əlində alətə çevrildiyi zaman radikal qrupların meydana gəlməsi təkcə İslam dinində deyil, digər dinlərdə də özünü büruzə verir. Dünyanı təhdid edən terrorizm, dini ekstremizm və radikalizmlə mübarizə Azərbaycan üçün də mühüm önəm kəsb edib. Mürəkkəb geosiyasi mövqedə yerləşməsinə baxmayaraq, bu gün Azərbaycan nəinki regionun, hətta dünyanın ən sabit və dinamik inkişaf edən ölkələrindən biridir. Bunun əsas səbəbi ulu öndər Heydər Əliyevin müəyyən etdiyi uğurlu inkişaf siyasətinin Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə müasir dövrün reallıqları nəzərə alınmaqla müvəffəqiyyətlə davam etdirilməsidir. DTX digər aidiyyəti dövlət orqanları ilə birgə ölkədə dini ekstremizm və radikalizm meyillərinin qarşısını almaq məqsədilə ardıcıl və sistemli iş aparır. Bu gün dinlə bağlı məsələlərə sırf insan hüquqları və milli mənəvi dəyərlər prizmasından deyil, həm də təhlükəsizlik baxımından yanaşılması dövlətin hüququdur. Din dövlətdən ayrı olsa da, dövlət ölkədəki dini duruma və vətəndaşların təhlükəsizliyinə görə bilavasitə məsuliyyət daşıyır. Xurafat, dini radikalizm və ekstremizmlə mübarizə, milli mənəvi dəyərlərimizin təbliği, tolerant və multikultural ənənələrimizin təşviqi, həmçinin radikalizmə və fanatizmə alternativ kimi ənənəvi İslam dəyərlərinin dirçəldilməsi məqsədilə dini maarifləndirmə istiqamətində respublikanın bütün bölgələrində kompleks tədbirlər təşkil edilib. Bu istiqamətdə atılan addımların fərqli din və məzhəb mənsubları arasında dözümsüzlük, ayrı-seçkilik hallarına yol verilməməsi, dini icmaların fəaliyyətində tolerantlığın və multikulturalizmin gücləndirilməsi, cəmiyyətdə radikalizm meyillərinin qarşısının alınması və dini icmaların bu işə cəlb olunmasında əhəmiyyətli rola malikdir. Eyni zamanda, ölkədə dini radikalizmə, terrorçuluğa, ekstremizmə qarşı mübarizə üçün Azərbaycanda mükəmməl qanunvericilik bazası, qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi çərçivəsində “Dini etiqad azadlığı haqqında” Qanuna əlavə və düzəlişlərin olunması müsbət hal kimi qiymətləndirilməlidir.
Din insan mənəviyyatının əsasında durmaqla yanaşı, sosial münasibətlərin tənzimlənməsində də xüsusi rola malikdir. Dindən siyasi məqsədlər üçün istifadə yolverilməzdir. Bu, vətəndaş həmrəyliyini pozmağa, xalqın ənənələrinə, milli düşüncə sisteminə zərbə vurmağa hədəflənib. Dini radikalizm və ekstremizm vətəndaş cəmiyyəti, hüquqi və demokratik dövlət üçün təhlükə yaradır. Gənc nəslin vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə olunması onun mənsub olduğu xalqın rifahının, ölkənin çiçəklənməsinin rəhnidir. Müasir Azərbaycan gəncliyi milli-mənəvi dəyərlərimizi, dinimizi, doğma ana dilimizi, ata-babalardan qalan gözəl adət-ənənələrimizi göz bəbəyi kimi qoruyub yaşadır.
Milli-mənəvi dəyərlərimizin və islam həmrəyliyinin təbliğ edilməsi radikalizm və ekstremizmə qarşı mübarizədə əhəmiyyətlı rol oynayır. Xalqımız hər zaman öz tarixi köklərinə, milli-mənəvi dəyərlərinə sıx bağlı olub və gənc nəsil tərəfindən bu dəyərlərin qorunub saxlanmasın vacibdir.
Rüstəm Cəfərov
Yazı Vətəndaş Cəmiyyəti Naminə Maarifləndirmə İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Dini radikalizm və ekstremizm - milli təhlükəsizliyə əsas təhdidlərdən biri kimi” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb