Sərhədsiz Reportyorlar Təşkilatı (RSF) dünyanın müxtəlif ölkələrində həbsdə olan beş tanınmış jurnalistlə bağlı kampaniyaya başlayıb.

Haqqında kampaniya başladılan jurnalistlərdən biri “AbzasMedia”nın həbsdəki baş redaktoru Sevinc Vaqifqızıdır.

RSF bununla bağlı saytında məqalə yayımlayıb.

Məqalədə jurnalistin anası Ofelya xanım Sevinci çətin şəraitdə böyütdüyü, qızının necə jurnalist olması haqqında danışıb, həmçinin Sevincin Sərhədsiz ReportyorlarTəşkilatının suallarına cavabları da yer alıb.

Məqalədə deyilir ki, bir ildən artıqdır həbsdə olan “AbzasMedia”nın baş redaktoru Sevinc Vaqifqızının ədalətsiz və siyasi motivli məhkəməsi davam edir. RSF “xarici valyuta qaçaqmalçılığı” kimi əsassız ittihama əsaslanan bu məhkəmə təqibini qətiyyətlə pisləyir və onun cəsarətinə və öhdəliklərinə hörmətlə yanaşır. RSF Sevinc Vaqifqızı və onunla birgə təqsirləndirilən şəxslərin dərhal azadlığa buraxılmasına çağırır.

Məqalədə vurğulanır ki, Azərbaycan rejiminin təzyiqlərinə tab gətirməkdə təcrübəli olan gənc baş redaktor ədalətsizliyə boyun əyməyən birinin dəyanətli baxışını və münasibətini daşıyır. O, hazırda saxlandığı qadın təcridxanasından RSF-yə göndərdiyi mesajda “Əhvalımız yüksəkdir” deyib.

Martın 11-də keçirilən məhkəmə prosesində Sevinc Vaqifqızı Azərbaycan liderinin adının onun həbsinə bilavasitə cavabdeh olduğunu söyləməkdən çəkinməyərək deyib:

“Bizim həbsimiz İlham Əliyevin və onun yaxın çevrəsinin korrupsiya cinayətlərini ifşa etdiyimiz üçün bizi jurnalistikadan uzaqlaşdırmaq üçündür”.

O, həmçinin ona və həmkarlarına qarşı irəli sürülən ittihamları qətiyyətlə rədd edib.

“Bu iş qaçaqmalçılıq, qanunsuz sahibkarlıq, vergidən yayınma və ya sənəd saxtakarlığı ilə bağlı deyil. Söhbət həqiqətə dözümsüzlükdən gedir”, – jurnalist cəsarətlə bəyan edib.

“Çoxsaylı prosessual pozuntularla müşayiət olunan bu məhkəmə prosesi Azərbaycanda müstəqil mediaya qarşı daha geniş repressiyaların bir hissəsidir”, – RSF məqaləsində yazır.

35 yaşında olan Sevinc Vaqifqızı 2023-cü il noyabrın 21-də “Abzas Media”nın direktoru Ülvi Həsənli həbs olunduqdan bir gün sonra həbs olunacağını bilərək İstanbuldan Azərbaycana qayıdıb. O, artıq 500 günə yaxındır ki, həbsdədir, lakin jurnalist təslim olmur.

“Biz artıq buradakı şəraitə uyğunlaşdıq. Həbsxanadan kənarda olduğu kimi, həyat monotondur. Biz ad günlərimizi qeyd etməklə ona bir az rəng qatırıq”, – o, RSF-yə deyib.

Jurnalist kamerasından özü, həmkarları və ölkəsində azad mətbuat uğrunda mübarizəni davam etdirir.

“Sevinc Vaqifqızı repressiyalar qarşısında müstəqil jurnalistikanın ləyaqətini, ümidini və müqavimətini təcəssüm etdirir. Azərbaycan hakimiyyəti onu həbsdə saxlamaqla, sadəcə olaraq, azad mətbuatın gücü qarşısında acizliklərini üzə çıxarır, anlamadıqları qüvvədir. RSF Sevinc Vaqifqızını və həbs olunan digər media nümayəndələrini dərhal azadlığa buraxmağa çağırır”.

Sevinc Vaqifqızı həbsxanada müşahidə və sənədləşdirməni davam etdirir, gördüklərini reportaj formasına çevirir.

“Əslində, bu, həmişə öz gözlərimizlə görmək istədiyimiz yerdir”, – deyə o, RSF-ə etiraf edir.

“Jurnalistlər üçün bu mümkün deyildi. Nə baş verdiyini anlamaq, məhbuslarla görüşmək və sistemin necə işlədiyini hiss etmək üçün burada yaşamalısan”.

Məqalədə deyilir ki, Sevinc Vaqifqızı jurnalistikanı təsadüfən seçməyib. Birinci Dağlıq Qarabağ müharibəsi (1988-1994) zamanı qaçqın düşmüş, iki bacısı ilə paytaxt Bakıda pis həyat şəraitində böyüyüb. Valideynləri hər şeyi təhsillərinə həsr edirdilər. Hələ gənc yaşlarından bir müəllim onu ​​jurnalist olmağa həvəsləndirərək, şagirdinin “həmişə həqiqəti danışdığını və ədalət uğrunda mübarizə apardığını” qeyd edib. Jurnalistin anası Ofelya qızının gəncliyi ilə bağlı sualı cavablandırarkən xatırladıb ki, “Haqsızlıq gördükdə susması mümkün deyildi. Jurnalistika onun tez bir zamanda insanlara kömək vasitəsinə çevrildi”.

Onun reportajı unudulanlara, cəbhədə həlak olan əsgər ailələrinə, vədsizlərin qurbanlarına səs verir. Yaxınları tərəfindən “tam ürəklə” təsvir edilən jurnalist aksiyanın keçirildiyi yerə, başqalarının getməyə cəsarət etmədiyi ucqar kəndlərə gedir. O, hakimiyyətdən sui-istifadə hallarını, o cümlədən hakim Əliyevlər ailəsinin gizlədilmiş əmlakını, Qarabağ bölgəsinin yenidən qurulması ilə bağlı mənimsəmələri, Prezident ailəsinə və onun xanımı, eyni zamanda vitse-prezident olan Mehriban xanıma məxsus Heydər Əliyev Fondu və PAŞA Holdinq kimi qurumlar daxilində maraqların toqquşmasını araşdırır. Mühacirətdən RSF-yə danışan hazırda “Abzas Media”nın baş redaktoru vəzifəsini icra edən Leyla Mustafayeva “Sevinc qorxmazdır, heç vaxt təzyiqdən qorxmayıb” deyib.

Sevinc Vaqifqızı avtoritar ölkədə peşə fəaliyyəti ilə məşğul olmasının nəticəsi olaraq mətbuat azadlığını həvəslə müdafiə edir. 2023-cü ilin fevralında o, yeni media qanununun tətbiq etdiyi məhdudiyyətləri pisləyən açıq məktubun 40 cəsur imzaçısından biri idi.

Sevinc Vaqifqızının fədakarlığı daimi müşahidələrə səbəb olub. 2015-2019-cu illərdə onun ölkədən çıxışına qadağa qoyulub. 2020-ci ildə o, aksiyanı işıqlandırarkən polis tərəfindən döyülüb. O, çoxsaylı həbslər, təhdidlər, qarayaxma kampaniyaları və işinə mane olmaq cəhdləri ilə üzləşib. 2023-cü ilin noyabrında Bakı hava limanında həbs olunduqdan sonra o, bir neçə həftə xarici dünya ilə əlaqəsi kəsilib, jurnalist və ailə üzvlərinə məxsus bank hesabları altı ay müddətinə dondurulub. Jurnalistin sözlərinə görə, onu zorakılıqla divara sıxıblar, soyuq, su basmış kamerada saxlayıblar və ona tibbi yardım göstərilməyib. Jurnalist və onun həbsdə olan həmkarları zorakılıq şikayətləri ilə bağlı araşdırma aparılmamasına etiraz olaraq iki dəfə məhkəməyə gəlməkdən imtina ediblər.

Sevinc Vaqifqızı dəmir barmaqlıqlar arxasında belə həqiqət uğrunda mübarizəsini davam etdirir. O, RSF-yə belə deyib:

“Həbs olunmazdan əvvəl hava limanında mən söz vermişdim ki, korrupsiya ilə bağlı araşdırmalar, hətta bizi bir-bir həbs etsələr də, davam edəcək və biz hakimiyyəti məyus edəcəyik. Həmkarlarım bu vədi tutdular. Onlara çox minnətdaram. Bu, bizim xarici və azərbaycanlı jurnalistlərin araşdırmalarımızı davam etdirməsi bizə ümid verdi.”

Azərbaycanda dövlət rəhbərliyi ətrafında korrupsiya araşdırmaları edən “AbzasMedia”nın 6 əməkdaşı – baş direktor Ülvi Həsənli, müavini Məhəmməd Kekalov, baş redaktor Sevinc Vaqifqızı, reportyorlar Nərgiz Absalamova və Elnarə Qasımova, araşdırmaçı jurnalist Hafiz Babalı həbs edilib.

2023-cü ilin noyabrından etibarən sıra ilə həbs olunmağa başlayan jurnalistlərə qarşı qaçaqmalçılıq ittihamı irəli sürülüb.

2024-cü il mayın 31-də isə “Azadlıq” radiosunun jurnalisti, iqtisadçı Fərid Mehralızadə saxlanılıb, evində axtarış aparılıb. İyunun 1-də ona qarşı “AbzasMedia işi” üzrə Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci (qaçaqmalçılıq, əvvəlcədən əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ilə ittiham irəli sürülüb. Xətai rayon Məhkəməsinin qərarı ilə onun barəsində həbs qətimkan tədbiri seçilib.

Elə həmin gün “AbzasMedia” bəyanat yayaraq Fərid Mehralızadənin bu media qurumu ilə heç bir əməkdaşlığının və əlaqəsinin olmadığını bildirib.

Daha sonra bu iş üzrə həbs edilənlərlərin hər birinə qarşı maliyyə məsələlərilə bağlı əlavə 7 ağır maddə üzrə ittiham irəli sürülüb.

Ümumilikdə ötən ilin noyabrından başlayaraq Azərbaycanda qruplar halında 20- yə yaxın jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Onların heç biri ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər.

Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir.

Yerli və beynəlxalq hüquq müdafiə təşkilatları bu təqibləri siyasi motivli hesab edir və həbs olunanların azad edilməsinə, onlara qarşı ittihamların geri götürülməsinə çağırırlar.


RSF bununla bağlı saytında xəbər yazıb