Əfqan Muxtarlı Azərbaycan və Türkiyə səfirliyi qarşısında tək adamlıq aksiya keçirib.
2 may 2025-ci il tarixində – Bayram Məmmədovun xatirəsi Berlində yad edilib. Siyasi mühacir və jurnalist Əfqan Muxtarlı Azərbaycan və Türkiyə səfirlikləri qarşısında əlində Bayram Məmmədovun portreti olan plakatla təkadamlıq aksiya keçirib. O, Bayramın ölüm işinin beynəlxalq müstəvidə araşdırılmasını tələb edib və Azərbaycan hakimiyyətini tənqid edib: “Bayram azadlığı sevən gənc idi. Onu öldürən sistemin məsuliyyəti var və bu məsuliyyətlə bir gün üz-üzə qalacaqlar. Onu unutmayacağıq,” – deyə Muxtarlı bildirib.
2021-ci ilin 2 mayında İstanbulda müəmmalı şəkildə həyatını itirən siyasi fəal və hüquq müdafiəçisi Bayram Məmmədovun ölümündən dörd il keçir. Onun xatirəsi bu gün Almaniyanın paytaxtı Berlində keçirilən aksiya ilə yad edilib. Jurnalist və hüquq müdafiəçisi Əfqan Muxtarlı Azərbaycan və Türkiyə səfirlikləri qarşısında təkadamlıq etiraz aksiyası keçirərək Bayram Məmmədovun fotosu olan plakat qaldırıb və ölüm işinin hələ də qaranlıq qalmasına diqqət çəkib.
Heykəl Məhbusu Kim idi?
Bayram Məmmədov 1994-cü ildə anadan olmuşdu. O, Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (AXCP) Gənclər Komitəsinin fəalı və “N!DA” Vətəndaş Hərəkatının üzvü idi. Onun adı 2016-cı ilin mayında Bakıda keçirilən bir aksiya ilə gündəmə gəldi. Bayram Məmmədov və dostu Qiyas İbrahimov Heydər Əliyevin abidəsinə tənqidi şüar yazdıqları üçün saxlanılmış, daha sonra onlara qarşı narkotik maddələrin qanunsuz dövriyyəsi ittihamı irəli sürülmüşdü.
Hər iki gənc 10 il azadlıqdan məhrum edilmişdi. Onlar bu ittihamları rədd etmiş, işin siyasi motivli olduğunu bəyan etmişdilər. Beynəlxalq insan hüquqları təşkilatları – o cümlədən Amnesty International – Bayram Məmmədovu “vicdan məhbusu” elan etmiş və onun azadlığa buraxılmasını tələb etmişdi.
Azadlıq və Sürgün
Bayram Məmmədov 2019-cu ildə Azərbaycan prezidenti tərəfindən verilən əfv sərəncamı ilə azadlığa buraxıldı. Azadlıqdan sonra da siyasi fəaliyyətdən çəkilmədi, fəal şəkildə insan hüquqlarını müdafiə etdi və Avropada müxtəlif aksiyalarda iştirak etdi. Lakin Azərbaycanda təzyiqlərin davam etməsi səbəbindən ölkəni tərk etməyə məcbur oldu.
2021-ci ildə Türkiyədə olarkən, Bayram Məmmədovun cəsədi İstanbulda dənizdə tapıldı. Rəsmi versiyaya görə, o, dənizdə çimərkən boğulub. Lakin onun dostları və hüquq müdafiəçiləri bu izahı qəbul etməyərək, ölümün araşdırılmasını tələb etdilər. Onlar Bayramın izlənildiyini, təhdidlər aldığını və ölümünün təsadüfi olmadığını bildirirlər.
Bayram Məmmədovun İrsi
Bayram Məmmədovun həyatı və mübarizəsi bu gün bir çox gənc fəal üçün ilham mənbəyidir. O, söz azadlığı və ifadə azadlığı uğrunda mübarizənin simvollarından birinə çevrilib. Bayramın yazdığı məktublar, çıxışları və həbsdəki dirənişi bu gün də sosial mediada paylaşılır, onun haqqındakı xatirələr canlı saxlanılır.
Dörd il keçsə də, onun ölümü ətrafındakı suallar cavabsız qalır. Lakin xatirəsi yaşamağa davam edir – həm dostlarının qəlbində, həm də azadlıq mübarizəsində olan hər kəsin yaddaşında.