2025-ci il mayın 7-də tanınmış jurnalist Ülviyyə Əli (Quliyeva) barəsində Xətai rayon Məhkəməsinin qərarı ilə 1 ay 29 gün müddətinə həbs-qətimkan tədbiri seçilib. O, “MeydanTV işi” çərçivəsində saxlanılan daha bir jurnalist kimi qeydə alınıb. İttiham Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci maddəsi – qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən qaçaqmalçılıq törətmək ittihamıdır. Jurnalist isə ittihamı qəti şəkildə rədd edir, həbsi isə qanunsuz adlandırır.

Məlumata görə, Ülviyyə Əli mayın 6-dan 7-nə keçən gecə saxlanılıb. Onun evində axtarış aparılıb, lakin götürülən əşyalar barədə hələlik məlumat verilmir. Jurnalist məhkəmə öncəsi açıqlamasında saxlanma zamanı zorakılığa məruz qaldığını da bildirib. Bu iddialara Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən hələ münasibət bildirilməyib.

Ülviyyə Əli daha öncə, 2025-ci ilin yanvarında Bakı şəhər Baş Polis İdarəsində dindirilib, “MeydanTV işi” ilə əlaqələndirilərək ölkədən çıxışına qadağa qoyulmuşdu. O zaman jurnalist bu qərara apellyasiya şikayəti vermiş, həmçinin MeydanTV ilə heç bir işgüzar əlaqəsinin olmadığını bildirmişdi: “MeydanTV ilə heç bir işgüzar bağlılığım yoxdur. Hətta belə bağlılığım olsa belə, bu, cinayət deyil”, – deyə o, vurğulamışdı.

Fon: MeydanTV işi üzrə repressiyalar genişlənir

“MeydanTV işi” çərçivəsində son aylarda bir çox tanınmış jurnalistlər həbs olunub. Onlar arasında Aynur Qənbərova (Elgünəş), Aysel Umudova, Natiq Cavadlı, Aytac Əhmədova (Tapdıq), Xəyalə Ağayeva, Ramin Cəbrayılzadə (Deko) və Bakı Jurnalistika Məktəbinin direktor müavini Ülvi Tahirov var. Həbs olunanların hər biri eyni – qaçaqmalçılıq (206.3.2) maddəsi ilə ittiham olunur.

Bu iş üzrə 2024-cü ilin sonlarından etibarən artıq 30-dan çox jurnalist və ictimai fəal saxlanılıb. Onların bəzilərinə qarşı sonradan daha ağır ittihamlar da irəli sürülüb. Fevral ayında isə daha üç jurnalist – Şəmşad Ağayev, Nurlan Qəhrəmanlı (Libre) və Fatimə Mövlamlı eyni iş üzrə həbs olunublar.

Hüquq müdafiəçiləri və beynəlxalq reaksiya

Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hesabatlarına əsasən, Azərbaycanda 300-dən çox siyasi məhbus var. Bu siyahıya peşə fəaliyyətinə görə təqib olunduğu iddia edilən jurnalistlər də daxildir. Hüquq müdafiəçiləri “MeydanTV işi”nin də siyasi sifarişli olduğunu və jurnalistlərin fəaliyyətlərinə görə cəzalandırıldığını bildirirlər.

Rəsmilər isə bu iddiaları rədd edir, vətəndaşların yalnız qanunu pozduqları üçün məsuliyyətə cəlb olunduğunu vurğulayırlar.

Ülviyyə Əlinin həbsi ilə “MeydanTV işi” üzrə saxlanılan jurnalistlərin sayı daha da artıb. Onun və digərlərinin taleyi isə, görünən odur ki, beynəlxalq ictimaiyyətin və insan hüquqları təşkilatlarının diqqət mərkəzində qalmaqda davam edəcək.

Daha ətraflı izah və ya xronoloji siyahı

Aşağıda “MeydanTV işi” üzrə jurnalist həbslərinin xronologiyası və əsas məlumatların xülasəsi təqdim olunur:

Xronoloji Sıra ilə Həbslər – “MeydanTV işi”

1. 2023-cü il dekabrın 6-sı

İlk həbslər:
• Aynur Qənbərova (Elgünəş)
• Aysel Umudova
• Natiq Cavadlı
• Aytac Əhmədova (Tapdıq)
• Xəyalə Ağayeva
• Ramin Cəbrayılzadə (Deko)
• Ülvi Tahirov – Bakı Jurnalistika Məktəbinin direktor müavini

İttiham: Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci maddəsi – “qaçaqmalçılıq, qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə”

2. 2024-cü il fevral
• Fevralın 4-ü: Şəmşad Ağayev
• Fevralın 20-si: Nurlan Qəhrəmanlı (Libre)
• Fevralın 28-i: Fatimə Mövlamlı

İttiham: Eyni maddə – 206.3.2 (qaçaqmalçılıq)

3. 2025-ci il yanvarın 16-sı
• Ülviyyə Əli (Quliyeva) – Bakı şəhər Baş Polis İdarəsində dindirilib, ölkədən çıxışına qadağa qoyulub.

4. 2025-ci il mayın 6-dan 7-nə keçən gecə
• Ülviyyə Əli (Quliyeva) – saxlanılıb, evi axtarılıb.
Mayın 7-də: Xətai Rayon Məhkəməsi onu 1 ay 29 gün müddətinə həbs edib.

İttiham: 206.3.2 (qaçaqmalçılıq)
Jurnalistin mövqeyi: ittihamı rədd edir, peşə fəaliyyətinə görə təqib olunduğunu bildirir.

Əlavə Kontekst və Faktlar
• Cəmi saxlanılan jurnalist sayı (indiyədək): 14 nəfərdən çox
• Bütün hallarda ittiham maddəsi eynidir: 206.3.2
• Ortaq arqument: Jurnalistlər bu ittihamları saxta, siyasi motivli və jurnalist fəaliyyətlərinə görə tətbiq edilən təzyiqlər adlandırırlar.
• Hüquq müdafiə təşkilatlarının mövqeyi:
• Bu işləri söz və mətbuat azadlığına qarşı repressiv kampaniya hesab edirlər.
• Siyahılara əsasən, 300-dən çox siyasi məhbus var.
• Hökumət mövqeyi:
• İttihamların peşə və siyasi fəaliyyətlə bağlı olmadığını bildirirlər.
• Onların fikrincə, saxlanılan şəxslər qanun pozuntularına görə məsuliyyət daşıyır.