
“Human Rights Watch” (HRW) Azərbaycan hökumətini ölkə daxilində və kənarda tənqidçilərə qarşı repressiyaları dayandırmağa çağırıb. Təşkilatın noyabrın 26-da yayımladığı bəyanatda bildirilir ki, Azərbaycan hakimiyyəti xaricdə yaşayan jurnalistlərə, fəallara və analitiklərə qarşı təzyiq kampaniyasını genişləndirir.
HRW bəyan edir ki, sürgündə olan bir neçə tanınmış şəxsə qarşı siyasi motivli ittihamlarla axtarış elan olunması və məhkəməyə çağırış göndərilməsi hökumətin tənqidçi səsləri susdurmaq siyasətinin davamıdır. Təşkilat qeyd edir ki, bu addımlar ifadə azadlığının məhdudlaşdırılması istiqamətində illərdir davam edən praktika ilə üst-üstə düşür.
Baş Prokurorluq noyabrın əvvəlində Binəqədi Rayon Məhkəməsinin xaricdə yaşayan bir neçə şəxs barəsində qiyabi həbs qərarı verdiyini açıqlayıb. Həmin şəxslər arasında jurnalist Sevinc Osmanqızı, “Azadlıq” qəzetinin keçmiş baş redaktoru Qənimət Zahid, jurnalist Beydulla Manafov, bloger Abid Qafarov, tarixçi Altay Göyüşov, siyasi analitik Ərəstun Oruclu və “Victor Alexander” YouTube kanalının təsisçisi Vaqif Allahverdiyev var.
Məlumata görə, Osmanqızı, Qafarov, Oruclu, Allahverdiyev və Göyüşov barəsində Cinayət Məcəlləsinin 220.2-ci (“kütləvi iğtişaşlara çağırış”) və 281.2-ci (“dövlət əleyhinə çağırışlar”) maddələri ilə cinayət işi açılıb. Beydulla Manafova isə bu maddələrlə yanaşı, 283.1-ci maddə — “milli, irqi, sosial və ya dini nifrətin salınması” — ilə ittiham irəli sürülüb.
HRW-nin Avropa və Orta Asiya üzrə direktor müavini Giorgi Qogiya bildirib ki, istintaqın hansı əsaslar üzərində başladığı məlum deyil, lakin adı çəkilən şəxslərin hamısının Azərbaycan hakimiyyətinin insan haqları pozuntularını açıq şəkildə tənqid edən şəxslər olduğu bəllidir.
“Bu hallar hakimiyyətin uzun illərdir tənqidçilərə qarşı cinayət təqibi mexanizmlərindən sui-istifadə etməsi praktikasını yenidən gündəmə gətirir. HRW bu tendensiyanı illərdir sənədləşdirir,” — Qogiya deyib.
Təşkilat həmçinin qeyd edir ki, 2023-cü ilin noyabrından bəri onlarla jurnalist, hüquq müdafiəçisi, siyasi fəal və alim “qeyri-qanuni sahibkarlıq”, “çirkli pulların yuyulması”, “vergi yayınması” və “sənəd saxtakarlığı” kimi əsassız ittihamlarla həbs olunub. Xaricdə yaşayan azərbaycanlılara qarşı yeni təzyiq dalğası isə 2025-ci ilin martında sürgündəki bir neçə blogerə qarşı açılmış cinayət işlərindən sonra daha da güclənib.
HRW Azərbaycan hakimiyyətini siyasi motivli ittihamları ləğv etməyə, müstəqil səslərə qarşı təqibləri dərhal dayandırmağa və ifadə azadlığı sahəsində beynəlxalq öhdəliklərinə əməl etməyə çağırır.
Hüquq müdafiəçilərinin məlumatına görə, hazırda Azərbaycanda 392 nəfər siyasi məhbus kimi tanınır. Hökumət isə ittihamları rədd edir və həbslərin siyasi motivli olmadığını bildirir.