
Qahirə/Tel-Əviv, 22 oktyabr — ABŞ vitse-prezidenti Ceyms Vens oktyabrın 22-də İsrailə rəsmi səfəri zamanı jurnalistlərə verdiyi açıqlamada Qəzza zolağındakı atəşkəslə bağlı nikbin olduğunu bildirib, eyni zamanda HƏMAS-ın tərk-silah etdirilməsinin mürəkkəb və həssas proses olduğunu vurğulayıb.
Vens atəşkəsin “gözləniləndən daha yaxşı” davam etdiyini və vəziyyətin “çox yaxşı irəlilədiyini” deyib, lakin HƏMAS-ın silahsızlaşdırılması məsələsinə konkret son tarix qoymaqdan imtina edib:
“Biz bilirik ki, HƏMAS razılaşmaya əməl etməlidir və əgər razılaşmaya əməl etməsə, çox pis şeylər baş verəcək. Amma mən indiyədək ABŞ prezidentinin etməkdən imtina etdiyi bir şeyi – yəni bu məsələyə konkret bir son tarix qoymağı – etməyəcəyəm, çünki bu işlərin çoxu çətindir,” — Vens qeyd edib.
Eyni zamanda, Qahirədə olan HƏMAS rəsmisi Xəlil əl-Həyyənin misirli vasitəçilərlə qruplaşmanın tərk-silah olunması və Qəzzanı idarə edəcək komitənin yaradılması məsələlərini müzakirə etdiyi bildirilir. İsrail medianın məlumatına görə, HƏMAS həmin komitəyə bir neçə nümayəndə təklif etməyi planlaşdırır, ancaq İsrailin bu nümayəndələri qəbul edib-etməyəcəyi hələ dəqiqləşməyib.
İsrail tərəfi bildirir ki, HƏMAS silahlarını təhvil vermədən Qəzzanın bərpasına başlamayacaq. Atəşkəs oktyabrın 10-da qüvvəyə minib və razılaşmanın bir hissəsi kimi tərəflər saxladıqları əsirləri də mübadilə ediblər.
Bildirilib ki, atəşkəs eyni zamanda ABŞ Prezidenti Donald Trampın təklif etdiyi 20 maddəlik planın tərkib hissəsidir; planda HƏMAS-ın tərk-silah olması və beynəlxalq komitənin Qəzzanın idarəetməsinə gətirilməsi nəzərdə tutulur. HƏMAS rəsmiləri isə bildirirlər ki, yalnız Fələstin dövləti bərqərar olduqdan sonra silahlarını yeni yaranacaq dövlətin ordusuna təhvil verəcəklər. Tramp isə son açıqlamalarında deyib ki, qruplaşma özü tərk-silah etməsə, “biz onları zorakılıqla tərk-silah edəcəyik.”
Vensin açıqlamaları atəşkəsin dayanıqlılığına dair müsbət siqnallar versə də, HƏMAS-ın tamamilə silahsızlaşdırılması və Qəzzanın uzunmüddətli idarəedilməsi məsələlərinin hələ də çətin və mübahisəli qaldığını göstərir.