Fransanın paytaxtında keçirilən “İstəklilər Koalisiyası” sammiti Qərbin Ukraynaya dəstək mövqeyini bir daha təsdiqlədi. Tədbirin Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının Pekindəki toplantısından bir gün sonra baş tutması beynəlxalq dairələrdə diqqət çəkən paralellər yaradıb: ŞƏT-də Vladimir Putinin Si Cinpin və Kim Çen In ilə birgə nümayişi fonunda, Parisdə 26 ölkənin Ukraynaya yardım istiqamətində yeni öhdəliklər götürməsi Qərbin kollektiv cavabı kimi dəyərləndirilir.
26 ölkə Ukraynaya qoşun yerləşdirməyə hazırdır
Sammitin mühüm qərarlarından biri – atəşkəs və ya sülh razılaşması əldə olunduqdan sonra 26 dövlətin Ukrayna ərazisində təhlükəsizlik məqsədilə qoşun yerləşdirmək öhdəliyini elan etməsidir. Avropa Komissiyasının Prezidenti Ursula fon der Lyayen çıxışında Ukraynanın müdafiəsinin Avropanın təhlükəsizliyi demək olduğunu bildirib. Onun sözlərinə görə, 19 ölkə tərəfindən razılaşdırılmış SAFE fondu Avropanın və Ukraynanın müdafiə sənayesinə 150 milyard avro həcmində investisiya yatıracaq. Bu günə qədər 90 min ukraynalı hərbçinin təlim keçdiyini vurğulayan Fon der Lyayen, proqramın davam etdiriləcəyini açıqlayıb.
Hərbi yardım paketləri artırılır
Sammitdə Almaniya Ukraynaya hər il 500 piyadaların döyüş maşını göndərəcəyini və beş yeni briqadanı silahlandıracağını bəyan edib. Böyük Britaniya uzaqmənzilli raketlər təqdim edəcəyini açıqlayıb. Paralel olaraq, Avropa dövlətləri NATO xətti ilə hər ay ABŞ-dan təqribən 1 milyard dollarlıq silah-sursat alaraq Kiyevə ötürməkdə davam edəcək. Bu mexanizmlə ABŞ istehsalı silahlar Avropanın maliyyəsi hesabına Ukraynaya çatdırılacaq.
Pekin – Moskva oxuna qarşı Qərbin strategiyası
Pekindəki ŞƏT toplantısı bir daha göstərdi ki, Moskvanı Pekindən ayırmaq niyyəti reallığa uyğun deyil. ABŞ-da Donald Trampın vaxtilə səsləndirdiyi “Rusiyanı Çindən uzaqlaşdırmaq” strategiyası iflasa uğrayıb. Parisdə iştirak edən Volodimir Zelenski diplomatik mənbələrə istinadla bildirib ki, Vladimir Putin yalnız Moskvada görüşü mümkün sayır və bu, Trampın təklif etdiyi üçtərəfli görüş ideyasının faktiki rəddidir.
Analitiklərə görə, qarşıdakı mərhələdə ABŞ və müttəfiqlərinin Çinə təsir imkanları məhz Ukrayna cəbhəsində Rusiyanın strateji məğlubiyyətindən keçir. Bu məqsədlə Vaşinqton və Avropa dövlətləri daha sıx koordinasiya ilə hərbi-siyasi dəstəyi genişləndirir.
Paris sammiti Qərbin “Putinlə dialoqun mənasızlığı” qənaətindən çıxış etdiyini, Rusiya-Çin ittifaqına qarşı vahid mövqe formalaşdırmaq niyyətində olduğunu bir daha nümayiş etdirdi. ABŞ və Avropanın Ukrayna vasitəsilə Rusiya hərbi gücünü zəiflətməsi, Pekinin regional üstünlüyünü balanslaşdırmaq üçün əsas yol kimi görünür.